5.2: Die Islamitiese beskawing – Sosiale waardes

Muhammad het mense aangemoedig om mekaar lief te hê

Muhammad het gesê: “Ek sweer by God dat julle nie ware gelowiges in Hom sal wees tensy julle mekaar liefhet nie. Ek sal julle iets vertel, as julle dit doen, sal julle lief wees vir mekaar. Groet mekaar gereeld en maak dit ’n algemene gewoonte.”

(Vertel deur Moslem 54)

En hy het gesê: "Niemand sal 'n goeie gelowige word as hy nie vir sy broers wens wat hy vir homself wil hê nie."

(Vertel deur Moslem 269)

Hy het ook gesê: “Wie ook al ’n gelowige help om ’n swarigheid te oorkom, God sal hom help om ’n swarigheid op die Oordeelsdag te oorkom, en God sal altyd ’n individu help solank hy/sy ander help.” (1)

(Vertel deur Moslem)

Om mense te groet is 'n boodskap van vrede

Muhammad het gesê:

'Moet nooit enige goedhartige daad onderskat nie, selfs as jy ander met 'n helder (glimlaggende) gesig ontmoet.' (2)

En hy het gesê:

'Die een wat ander eerste groet, is nader aan God as die ander.' (3)

By ’n ander geleentheid het hy vir iemand wat hom gevra het oor ’n goeie manier om met mense om te gaan, gesê: “Bied mense voedsel aan
en groet wie jy ken en wie jy nie ken nie.” (4)

(Vertel deur Moslem 2626)

Muhammad het mense hartlik gegroet

Volgens outentieke vertellings het Muhammad mense met 'n helder gesig ontmoet, en wanneer hy hande met ander geskud het, het hy nooit sy hand laat los voor die ander persoon nie. 

Muhammad het 'n verhewe sin vir humor gehad

Muhammad was 'n baie vrolike en optimistiese persoon. Mense wat met hom omgegaan het, het hom as 'n aangename persoon beskryf wat terselfdertyd vereer en gerespekteer is. Hy het by verskeie geleenthede met sy vriende en familielede geskerts. 

Gedurende Muhammad se tyd was resies (soos hardloop) 'n algemene pret-aktiwiteit. Daar is vertel dat Muhammad verskeie kere gesien is terwyl hy saam met sy vrou resies jaag (Abu Dawoud, 2/334, 2578. Ibn-Majeh, 3/149, 1979).

Hoë sin vir humor met 'n ou vrou

Daar is vertel dat 'n ou vrou Muhammad gevra het om vir haar te bid sodat sy in God se paradys sou ingaan.

Muhammad het op 'n nie-ernstige [lighartige] manier geantwoord: "Daar is geen ou vrouens in God se Paradys nie."

Sy het wat hy gesê het, misverstaan en het verward geraak.

Maar hy het gou uitgebrei: "Jy sal jonk wees wanneer jy die Paradys binnegaan" (en alle mense sal wees).

Hoë sin vir humor met sy vriende

Op 'n keer het Muhammad 'n persoon met seer oë, genaamd Suhayb (wat 'n Romeinse Moslem was), sien ellendig lyk. Hy was besig was om 'n ryp dadel te eet. Muhammed wou met hom grappe maak om hom op te beur, en het hy vir hom gesê: "Hoekom eet jy die dadel en jou linkeroog is seer?" Suhayb het besef dat Muhammad met hom 'n grap gemaak het, daarom het hy geantwoord: "Moenie bekommerd wees nie, ek eet dit aan die regterkant van my mond (die kant waar die regteroog gesond was)." 

(Al-Hakim, 4/411, 8357. Ibn-Majeh 4/500, 3443)

Anas Bin Malek het vertel dat 'n man na Muhammad gekom het en hom gevra het om hom 'n rit op 'n kameel te gee. Muhammad het gesê: "Ek sal jou 'n rit op die kind van die kameelwyfie gee." Die man het geantwoord: “Wat gaan ek met die kameel se kind maak?” Toe sê Muhammad: "Is nie alle kamele die kinders van sy kameelwyfies nie?" (5)

Muhammad het kinders liefgehad en hom oor hulle ontferm

Muhammad het aandag aan kinders geskenk. Hy het hulle altyd gegroet en met hulle gespeel. Een keer het Muhammad 'n seuntjie gesien wat hartseer was omdat sy voëltjie dood was. Alhoewel Muhammad elders op pad was, het hy tyd saam met die seuntjie deurgebring om hom te behaag en sy hartseer te verlig. (6) (Sahih Al-Bukhari, 8/30, 6129. Moslem 6/176, 2150)

Muhammad het ouers gevra om hul liefde aan hul kinders uit te druk deur hulle te soen en te omhels en regverdig te wees teenoor al hulle kinders.

Muhammad het 'n vader wat nooit sy kind gesoen het, beskryf [as iemand] met 'n gebrek aan genade in sy hart.

Muhammad was lief vir sy bure

Muhammad het 'n Joodse buurman gehad wat nie Islam aanvaar het nie en hom nie goedgesind was nie. Toe die Joodse buurman siek word, het Muhammad hom by sy huis besoek, en dit het sy buurman se hart versag. Muhammad het ook 'n Joodse seun by sy huis besoek toe hy siek geword het omdat die seun 'n geruime tyd as helper of bediende vir Muhammad gewerk het. (Sahih Al-Bukhari, 2/94, 1356)

Muhammad het vriendelikheid teenoor bure beklemtoon

Muhammad het vir sy metgeselle vertel dat Aartsengel Gabriël hom gereeld gevra het om sy bure goed te behandel. (7) Muhammad het verklaar dat elkeen wat in God en die Oordeelsdag glo, goedhartig teenoor sy/haar bure moet wees. (Sahih Al-Bukhari, 8/10, 6015)

By een geleentheid het hy vir 'n metgesel genaamd Abu-Tharr gesê:

"As jy sop kook, kook dit met meer water (dws vermeerder die hoeveelheid) sodat dit genoeg word om vir jou bure ook te gee." 

(Sahih Moslem, 8/37, 2625)

Muhammad het slegte sosiale maniere verafsku

Muhammad het by verskeie geleenthede verklaar dat die mense van goeie sedes op die Oordeelsdag die naaste aan hom sou wees en die mees geliefde deur hom. Hy het ook verklaar:

“Moenie mekaar haat en mekaar beny nie, en wees broeders.” (8)

’n Gelowige in God vervloek of vloek nie of gebruik slegte taal nie.” (9)

Geen bespotting of belastering nie

“O gelowiges, moenie mekaar minag nie (of belaglik maak of bespot nie) en mans bespot nie mans nie nog bespot vroue ander vroue, maar laasgenoemde kan beter wees as eersgenoemde. Moenie mekaar belaster nie en moenie mekaar beledig nie; en wie dit ook al doen en hom nie tot Allah berou nie, is 'n oortreder." 

Die Koran, 49:11

Geen slegte mening, bose agterdog, spioenasie en agterbaksheid nie

“O gelowiges, vermy baie agterdog, want sommige agterdog is 'n gewigtige (ernstige) sonde en moenie op mekaar spioeneer nie, en ook nie agteraf teenoor mekaar wees nie. Sou enigeen van julle die vlees van sy oorlede broer wou eet? Julle sal dit haat. Vrees dus Allah (God), Hy is die Mees Vergewensgesinde die Mees Genadige.” 

Koran, 49:12

Moenie onjuiste nuus deurgee nie

“O gelowiges, as 'n oortreder vir julle nuus bring (wat dalk vereis dat aksie geneem moet word), verifieer dit dan noukeurig [versigtig] voordat julle hom of haar glo en daarvolgens optree, sodat julle nie mense in onkunde benadeel en dan [agterna] spyt kry oor wat julle gedoen het nie .” 

Koran, 49:6

Voeg waarde toe deur etiket

Muhammad was besorg oor gedragsetiket. Hy het by sy metgeselle ingeskerp dat etiket deel is van sy voorbeeld en lewenswyse (Sunnah). Daarbenewens dring baie verse in die Koran aan op teerheid en goeie maniere. Muhammad het aangedui dat Engele ontsteld raak oor dit wat mense ontstel (bv. harde stemme [luidrugtigheid], slegte reuke, ens.) Die volgende punte som sommige van die Islamitiese gedragsetiket op:

  • Moenie hard praat nie en moenie op 'n arrogante manier loop nie. 
  • Dit word aanbeveel om siek mense te besoek. Moet egter nie lank bly wanneer jy 'n siek persoon besoek nie. Gee hom of haar tyd om te rus. 
  • Mense moet lekker ruik as hulle die moskee besoek. 
  • Diegene wat knoffel of uie geëet het, moet nie na die moskee toe kom nie, sodat hulle nie die ander steur nie deur enige ongunstige reuke of dade (bv. winde breek). 
  • Wees behulpsaam en bied ruimte aan ander in byeenkomareas waar dit moeilik is om 'n vrye ruimte te vind.
  • Noem ander op die name en byname waarvan hulle hou. Moenie mense byname gee waarvan hulle nie hou nie.
  • Sit jou hand voor jou mond wanneer jy gaap en seën ander wanneer hulle nies. 
  • Wanneer jy met ander praat, moet jy die beste en mees aanvaarbare woorde gebruik soos hulle daarvan hou. In Islam is die goeie woord 'n vorm van liefdadigheid. 
  • Praat vriendelik [minsaam] met jou ouers en moenie op hulle skree nie. Spreek nooit 'n slegte woord nie, selfs nie "uff of fie" nie (die kleinste negatiewe woord in Arabies). 
  • Kinders moet altyd aan die deur klop en toestemming vra om in te gaan, voordat hulle op sekere tye gedurende die dag in hul ouers se kamer gaan. 
  • As jy water aan ander bedien, is jy die laaste een wat drink ('n voorkeuretiket). 
  • As jy vir aandete of 'n banket genooi word, eet uit die potte naaste aan jou en wees bedagsaam teenoor ander. 
  • Moenie in 'n koppie water [uit]asem terwyl jy daaruit drink nie.
  • Slaan jou blik neer. Moenie vroue of verbygaande mense aanstaar nie.

Muhammad is gesien waar hy sy knieë buig vir sy vrou Safiya om haar te help om eerste op die kameel te klim deur op sy bobeen te trap.

(Vertel deur Anas bin Malik – Bukhaari – 20/9)

Muhammad het ander se sienings gerespekteer

Telkens wanneer Muhammad sy volgelinge instruksies gegee het wat op twee verskillende maniere verstaan of gesien [kon] word, het hy albei maniere aanvaar, mits albei die vereiste doel op 'n wettige manier bereik.

In die slag van That Al-Salassel is die Moslem-bevelvoerder Amr Bin Al-Aass gekritiseer omdat hy 'n gebed gelei het sonder om ghusul en ablusie te doen (hy was in 'n toestand van geestelike onreinheid). Muhammad het na sy regverdiging geluister en dit aanvaar. Amr het vir Muhammad gesê dit was koud daardie aand en as hy sy liggaam gestort het, kon hy siek word en nie sy groep lei nie.

(Al-Hakim, 1/177, 634. Abu-Dawoud 1/132, 334)

Anas Bin Malik het vertel dat hy Muhammad tien jaar lank gedien het en dat hy nooit deur Muhammad gevra is nie "waarom het jy dit gedoen en waarom het jy daardie nie gedoen nie?".

Al-Tirmidhi, 3351

Muhammad het konsultasie en demokrasie aangemoedig (Shura)

Muhammad het altyd sy metgeselle sowel as sy vrou, geraadpleeg. Hy het sy volgelinge aangeraai om objektief te wees en rasionele denke te gebruik. Hy het hulle bemagtig en by die besluitnemingsproses betrek.

Toe die hoofmanne van Mekka, saam met ander Arabiese stamme, van plan was om Madinah aan te val, het 'n Persiese Moslem voorgestel dat 'n loopgraaf aan die noordekant van Madinah gegrawe word.

Alhoewel dit 'n vreemde konsep was wat nog nooit voorheen in Arabië toegepas is nie en dit deur 'n gewone persoon voorgehou is, het Muhammad dit ernstig oorweeg en dit is deur die meerderheid Moslems goedgekeur. Hulle het 'n sloot van 5,5 km lank x 4,6 m breed gegrawe.

Die woord Muhammad in Arabies op 'n artistieke manier ontwerp. Met vergunning van kunstenaar Farid Al-Ali.

By 'n ander geleentheid (die slag van Badr) het 'n burger ('n gewone persoon) aan Muhammad gesê: 'O profeet, as u keuse om in hierdie gebied te kampeer nie deur 'n openbaring van God geïnspireer is nie, kan ek dan voorstel dat ons na 'n ander gebied verhuis?'

Die persoon het die redes vir sy voorstel aangevoer, en na oorlegpleging het Muhammad asook sy metgeselle die voorstel verwelkom. Hulle het [daarna] na die ander gebied getrek.

Respekteer mense van ander gelowe

Muhammad het sy metgeselle aangemoedig om vriendelik en deursigtig te wees met mense van ander gelowe, terwyl hulle [terselfdertyd] 'n selfgeldende persoonlikheid en duidelike begrip van hul Islamitiese geloof handhaaf.

Muhammad het by verskeie geleenthede gedemonstreer hoe hoog hy mense respekteer ongeag hul geloof. 

Daar word vertel dat hy opgestaan het om respek te toon vir 'n begrafnis toe die kis van 'n Joodse man verby hom en sy metgeselle gedra is. Toe 'n metgesel wonder waarom Muhammad vir die verbygaande lyk opgestaan het, het hy geantwoord: "Hy is 'n mens" (ongeag sy ras, geloof en sosiale klas).

(Sahih Al-Bukhari, 2/85, 1312. Sahih Muslim, 3/58, 961)

Intergeloofsdialoog en vreedsame naasbestaan met mense van ander gelowe

Intergeloofsgesprekke kan gedefinieer word as 'n tweerigtingkommunikasie of -bespreking tussen mense van verskillende godsdienstige gelowe en tradisies om positiewe uitkomste te bereik. [Byvoorbeeld] soos om van agterdog en verwarring na begrip en bewustheid of van vyandigheid na vriendelikheid te beweeg.

In die jaar 632 CE het Muhammad 'n Christelike afvaardiging wat van Najran (in Jemen) gekom het, by sy moskee in die stad Madinah ontvang. Hulle wou meer van Islam leer en die verskille tussen Islam en Christendom bespreek.

Muhammad het riglyne en beleefdheidsvorme, gebaseer op respek, wysheid, wedersydse begrip en vriendelikheid gestel vir dialoog en debat met ander. Die Koran sê:

“Roep (nooi mense) na die Weg van jou Heer met wysheid en met goeie vermaning. En redeneer (debatteer) met hulle op die beste manier. U Heer weet die beste wie van Sy Pad afgedwaal het en wie leiding ontvang het (in staat was om te ontvang). 

Koran, 16:125

“En moenie met die Mense van die Boek (Jode en Christene) debatteer nie, behalwe op die beste manier, tensy diegene van hulle wat aggressors was (onregverdig of regverdige perke oorskry het). Sê (vir hulle): ons glo in wat aan ons geopenbaar is en wat aan julle geopenbaar is; ons God en jou God is Een, en aan Hom onderwerp ons ons.” 

Koran, 29:46
Arabiese kalligrafie: "Die beste mense is diegene wat ander bevoordeel". Met vergunning van Hasan Çelebi.

Omar Moskee en die Kerk van die Heilige Graf, Jerusalem

In die ou stad van Jerusalem bestaan daar al eeuelank 'n goeie voorbeeld van godsdienstige verdraagsaamheid. Dit het begin toe die tweede Moslemheerser van die Islamitiese staat Kalief Omar Bin Al-Khattab Jerusalem (638 CE) vreedsaam oorgeneem het sonder om 'n druppel bloed te vergiet. Omar is deur die aartsbiskop van Jerusalem, Sophronius, genooi om in die Kerk van die Heilige Graf te bid. Die Kerk staan ook bekend as die Kerk van die Opstanding (Anastasis vir Oosters-Ortodokse Christene).

Dit is die heiligste Christelike terrein ter wêreld. Dit omvat Golgota waar Christene glo dat Jesus gekruisig is, en die tombe (graf) waar hy begrawe is. Dit is 'n belangrike pelgrimsreisbestemming sedert die 4de eeu, CE.

In 'n merkwaardige gebaar het Omar geweier om in die kerk te bid en gesê: "As ek in die kerk gebid het, sou dit deur Moslems as 'n moskee geneem word".

Omar het eerder 'n paar meter buite die kerk gebid. Sy daad bevestig die vreedsame naasbestaan tussen Islam en ander godsdienste. Dit bevestig vryheid van aanbidding vir nie-Moslems onder die Islamitiese staat.

'n Moskee is gebou op die terrein waar Omar gebid het om hierdie historiese gebeurtenis te herdenk (Later is dit die Omar Moskee genoem).

Kalief Omar het die bewaring van die Kerk van die Heilige Graf toevertrou aan 'Ubadah Ibn Al-Samit, 'n metgesel van die profeet Muhammad, wat die eerste Moslem-regter van Jerusalem geword het. Ubadah het in die jaar 658 CE gesterf en is begrawe in die "Hek van Barmhartigheid"-begraafplaas by die suidelike hoek van die muur wat die Noble Heiligdom omsluit. Die Heiligdom sluit die Rotskoepel en Aqsa-moskee in.

Die Verbond van Omar

Omar het aan die mense van Jerusalem 'n verbond van vrede en beskerming gegee wat bekend geword het as die "Verbond van Omar". Dit is vir baie eeue en selfs tot nou teen die muur van die moskee gemonteer.

In die Naam van Allah (God), die Mees Genadige, die Mees Barmhartige 

Hierdie is 'n versekering van vrede en beskerming wat gegee word deur die dienaar van Allah, Omar, aan die mense van Ilia' (Jerusalem). Hy het hulle 'n versekering gegee van beskerming vir hul lewens, eiendom, kerke sowel as [vir] die siekes en gesondes en al sy godsdienstige gemeenskap. Hulle kerke mag nie beset, gesloop of geheel of gedeeltelik weggeneem word nie. Hulle sal nie in hul godsdiens gedwing word nie en ook nie een van hulle sal beseer word nie. Die mense van Ilia sal belasting (Jizya) betaal soos inwoners van stede doen (en soos Moslems 'n soortgelyke belasting (zakat) betaal).

Handel en sake-etiek

Muhammad het handel en sake aangemoedig gebaseer op edel Islamitiese waardes wat bedrog, onetiese handelinge, misleiding, verkulling, monopolie en uitbuiting afgekeur het.

Muhammad het gesê: “Wie ook al bedrieg, is nie een onder ons nie” (dws onder die regverdige gelowiges). Vertel deur Moslem. Hy het ook gesê: “God skenk sy genade aan iemand wat verdraagsaam is wanneer hy koop, verdraagsaam is wanneer hy verkoop en verdraagsaam is wanneer hy vir sy regte vra.” 

(Van toepassing op mans en vroue – Bukhari, 2076/16)

Om te jok en 'n belofte te verbreek, is skynheiligheid

Muhammad het gesê: “Wie die volgende vier (kenmerke) het, sal 'n huigelaar wees en wie een van hulle het, sal een kenmerk van huigelary hê totdat hy dit prysgee:

1- Wanneer hy toevertrou word, verraai hy; 
2- Wanneer hy praat, vertel hy 'n leuen;
3- Wanneer hy 'n verbond sluit, word hy verraderlik; 
4- Wanneer hy twis, tree hy op 'n baie onbedagte, bose en beledigende manier op. ” 

Een van die Madinah-markte - huidige tyd

Kort nadat hy in Madinah aangekom het, het Muhammad sy metgeselle opdrag gegee om 'n stuk grond te koop en dit te wy aan vrye handel. Mense het daar gekoop en verkoop sonder om enige fooie of persoonlike heffings te betaal. Hulle het dit Manakha genoem. 

Manakha beteken die plek waar kamele op die grond sit om goedere wat op hul rug gedra word (vir handelsdoeleindes), af te laai.

Die volgende foto toon die muur rondom die grond wat Profeet Muhammad 14 eeue gelede aan vrye handel toegeken het.

Heining van Manakha, huidige tyd
Foto geneem uit die Grand Sultan Qaboos Moskee, Sultanaat van Oman.
Fyn Islamitiese argitektuur word weerspieël deur die houtplafonne, Islamitiese
boë en muurversierings.

Eindnotas

  1. Riyadh Al-Salihin (183/3), (245/2), Sahih Al-Bukhari (13).
  2. Riyadh Al-Salihin (121/5).
  3. Riyadh Al-Salihin (858/2).
  4. Sahih Al-Bukhari (11).
  5. Sahih Abu Dawood, Imam Ahmed en Trimithi.
  6. Riyadh Al-Salihin (862/1), Bukhari (598/10).
  7. In 'n ander vertelling het Profeet Muhammad gesê: "Jibril (Gabriel) het aangehou om my aan te raai om die buurman goed te behandel totdat ek gedink het 'n man sou sy buurman sy erfgenaam maak."
  8. Riyadh Al-Salihin (1591/1), Sahih Al-Bukhari (6065).
  9. Riyadh Al-Salihin (1734/1) (1738/3).