fbpx

8: Imvelo

Ukuvikelwa kwemvelo

Izimfundiso zikaMuhammad zokulondoloza imvelo

Uxhumanise ukulondolozwa kwemvelo nenkolelo kaNkulunkulu munye, owadala zonke izidalwa. Ngakho-ke, ukukholelwa kuNkulunkulu akunakubangela ukonakala kwemvelo ngoba kuyingxenye yoMbuso kaNkulunkulu. Ukulimaza imvelo nokuchitha noma ukungcolisa imithombo yayo (amanzi, izitshalo, izilwane, inhlabathi, umoya, imvelo yasolwandle, njll.) Akwamukelekile ngombono wamaSulumane.

"Noma eliphi isulumane otshala imbewu ekhula ibe sezingeni, abantu noma izilwane noma izinyoni zingazuza noma zidle kuyo, khona-ke lesi senzo sithathwa njengeSadaqa” (umnikelo ovuzwa uNkulunkulu).

Umprofethi Muhammad - Bukhaariy, 2320) kanye (Muslim,1188)

Izinsiza zemvelo zilingana ngokuphelele

UMuhammad(ukuthula makube kuye) wafundisa abalandeli bakhe ukuthi yonke imithombo yemvelo yadalwa nguNkulunkulu futhi yabekwa Nguye ngokulingana okuphelele.

“Impela zonke izinto esizidalile ziyalingana nezilinganiso.

“… futhi konke okunaye kusesilinganisweni esifanele (kukalwa).”

“…umsebenzi (indalo nobuciko bukaAllah) Owaphelelisa zonke izinto (owahlela zonke izinto ngendlela ephelele). 

Quran, 54:49; 13:8; 27:88

Abantu banamalungelo alinganayo emithonjeni yemvelo

Izinsiza zemvelo ziyisipho sikaNkulunkulu kuso sonke isintu. Akufanele zimoshwe noma zigcinwe zodwa. UMuhammad(ukuthula makube kuye) wathi abantu banamasheya alinganayo emanzini, otshanini (ikhava eluhlaza) nasemlilweni (emandleni) (ngaphandle kwalokhu okwenziwe ngokusemthethweni). 

“Makatuswe uAllah, umdali ongcono kakhulu”

Quran, 23:14

Engeza inani

  • Ungangcolisi imvelo
  • Ungalimazi imvelo
  • Musa ukuchitha / ukusebenzisa ngokweqile imithombo yemvelo
  • Sebenzisa imithombo yemvelo kahle, cabanga ukuthi isetshenziswe kabusha

“Akunangozi” kuwumthetho ovamile

UMuhammad(ukuthula makube kuye) wabeka umthetho owawonke muntu wokuvikela imithombo yemvelo, ukugcina imvelo nokuvikela abantu lapho ethi kubangane bakhe:

"Akufanele ulimale noma ulinyazwe."

“Ukukholwa (kuNkulunkulu) lungahlanganiswa lube izingxenye ezingaphezu kuka-70 ngokufakazela ubunye bukaNkulunkulu. Ingxenye yokugcina ukususa umonakalo endleleni yabantu. ” 

Umprofethi uMuhammad (Sahih Al-Bukhari, 1/11, 9)
Leli igama elithi "Muhammad" elibhalwe ngesitayela sokwakheka kwe-Arabic calligraphy. Kubukeka sengathi amaqabunga aluhlaza esihlahleni.

U-Muhammad(ukuthula makube kuye) ugcizelele ukuhlukaniswa kwamanzi futhi wakucwasa ukumosha nokusebenzisa ngokweqile

UMuhammad(ukuthula makube kuye) washo ngokucacile kumngane wakhe (owayezihlanza) ukuthi angachithi amanzi noma ngabe wayeseduze komfula ogelezayo. Kwesinye isenzakalo uMuhammad(ukuthula makube kuye) watshela abangane bakhe ukuthi bangangcolisi amanzi amile noma bawuchamele. UNkulunkulu wathi eQuran:

"... Ngamanzi, Senze konke okuphilayo." "Impela ukusetshenziswa kwemali (abantu abachitha imali) bangabafowabo bakadeveli kanti uSathane wake wangabonga eNkosini yakhe."

“…Yidla futhi uphuze ngaphandle kokubukisa. Impela Akabathandi abasaphazayo (abamoshayo nabasebenzisa ngokweqile). 

Quran, 21:30; 17:27; 7:31

Engeza inani endaweni

UMuhammad(ukuthula makube kuye) ukhuthaze abantu ukuthi ngokuqhubekayo bengeze inani emvelweni noma ngabe umhlaba ububhidlika futhi impilo ibiphela kule planethi. Uthe:

“Uma kufika ihora (okungukuthi ukuphela kokuphila emhlabeni) futhi umuntu ephethe isithombo esandleni sakhe futhi angakwazi ukusitshala, makakwenze. 

(Musnad Ahmad, 5/2727, 13100)

Abakholelwa kuNkulunkulu kudingeka ukuthi bengeze inani emvelweni futhi balivikele. UNkulunkulu akabathandi labo abenza inhlekelele (emhlabeni) futhi babhubhise izitshalo nezinkomo. 

Futhi funani indawo yokuhlala kwelizayo futhi ningakhohlwa isabelo senu sentokozo esemthethweni kulo mhlaba futhi nenze okuhle njengoba uAllah Eniphathele okuhle futhi ningafuni okubi emhlabeni, Impela uAllah Akabathandi labo abenza okubi. 

Quran, 28:77

Inhlalakahle Yezilwane

U-Muhammad(ukuthula makube kuye) ucele ukuphathwa ngendlela efanele kwezilwane

UMprofethi(ukuthula makube kuye) wayephikisana nokuvalela noma ukukalela noma ukuvimbela izilwane ngaphandle kwesizathu sangempela. Futhi, wayengathandi ukushaya izilwane . Usebenzise izitayela ezahlukahlukene zokufundisa ukugcizelela ubizo olungokomoya lokuphatha izilwane ngokunakekela nangesithunzi.

Izilwane nazo zonke izidalwa ziyingxenye yomphakathi omkhulu wezinto eziphilayo emhlabeni

“Asikho isilwane noma isidalwa esiphilayo nesihamba emhlabeni, noma isilwane esindiza ngamaphiko aso, kodwa bayimiphakathi njengani. Asizange sidebeselele lutho eNcwadini futhi bayohlanganiselwa eNkosini yabo ekugcineni.” 

Quran, 6:38

I-halal isho okungaphezu kokudla okuyi-halal

I-Halal isetshenziswa kakhulu ukuchaza ukudla okuvumelekile, kodwa igama libanzi kakhulu. I-Halal isho ukudla noma izenzo “ezivumelekile,” futhi iphambene ne-haram, izenzo ezingekho emthethweni. UMuhammad(ukuthula makube kuye) wafundisa ukuthi amaSulumane awanalo ilungelo lokubulala noma yisiphi isilwane ngaphandle kokuba evunyelwe uNkulunkulu. Kungemvume kaMvelinqangi (okungezakhe zonke izidalwa) ukuthi izinhlobo ezithile zezilwane zingahlatshwa ukuze zidliwe abantu. Izilwane ezidla utshani kuphela ezingahlatshwa ukuze zidliwe (isb izinkomo, izimvu, inkukhu nezinyoni ezingadli inyama).

Sicela uqaphele ukuthi izingulube izilwane omnivorous ezidla izitshalo nezilwane. Ukudla  ingulube kwenqatshelwe e-Islam nasemaJudeni.

UMuhammad(ukuthula makube kuye) wafundisa abalandeli bakhe ukuthi ukubulawa kwezilwane ngokusemthethweni kufanele kwenziwe ngendlela ebuhlungu kancane

Isibonelo, isilwane asikwazi ukubulawa yinsingo ebuthuntu (kufanele icijile). Isilwane akumele sishaywe yitshe noma sihlatshwe eduze kwesinye isilwane sibuka inqubo yokusihlaba. UMuhammad(ukuthula makube kuye) wathi kumuntu owayehlaba isilwane eceleni kwesinye: 

“Ufuna ukubulala esinye isilwane kabili?” 

(I-Al-Hakim, 4/231, 7658)

Ngesinye isikhathi, u-Muhammad(ukuthula makube kuye) wayefuna ukudlulisa umlayezo kumuntu mayelana nokuphathwa kahle kwezilwane. Wamtshela ukuthi ikamela lakhe “lakhononda” kuye ngoba lalithwele okungaphezu kwamandla alo. (Abu-Dawoud, 2/328, 2549)

Ngesinye isikhathi, uMuhammad(ukuthula makube kuye)s wathi kubangane bakhe:

“Othumbe izingane zale nyoni kufanele azibuyisele kunina (obegijima njengetshwele elingenakhanda).”

(Abu-Dawoud, 3/8, 2675, 4/539, 5268)

Uzokomelwa ngokuba nomusa ezilwaneni

Isenzo somusa, ngisho nasezilwaneni, siyakufanelekela ukukomelwa uNkulunkulu. UMuhammad(ukuthula makube kuye) wake waxoxela abangane bakhe indaba yendoda eyomile eyathola umthombo wamanzi futhi yehla yayophuza. Wathi uma ekhuphuka wathola inja eyomile ihefuzela ngenxa yokoma, indoda yehla futhi emthonjeni ukuze igcwalise isicathulo sayo ngamanzi futhi yasikhuphulela enja. UNkulunkulu wawubonga ububele bale ndoda futhi wathethelela izono zayo zesikhathi esidlule. (Sahih Al-Bukhari 3/132, 2466. Muslim, 7/44, 2244)

Kwesinye isenzakalo uMuhammad(ukuthula makube kuye) watshela abangane bakhe ukuthi uNkulunkulu ujezisile umuntu wesifazane ngoba ubopha futhi avale ikati lize life. Akazange alondle ikati futhi akaliyekanga. (Sahih Al-Bukhari, 3071)